سرنوشت مبهم خط قرمزها در بازی پرانتزها

در حالی که کمتر از دو روز تا پایان یک هفته ضرب‌الاجل تمدید‌شده مذاکرات هسته‌ای وقت باقی است، مذاکره‌کنندگان از پرانتزهایی می‌گویند که هنوز تعیین‌تکلیف نشده و سرنوشت مذاکرات به آنها بستگی دارد.

مذاکرات ایران و 1+5 همچنان در وین ادامه دارد. مقامات حاضر در این مذاکرات در اظهارات جداگانه از تداوم اختلافات درخصوص پرانتزها سخن گفته‌اند. اخبار منتشر شده از سوی رسانه‌های غربی و اظهارات مذاکره‌کنندگان نشان می‌دهد که این پرانتزها در حقیقت دربرگیرنده خطوط قرمز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران است که سرنوشت آنها می‌تواند منجر به شکست مذاکرات یا حصول توافقی خوب یا بد شود.
توافق موقت ژنو (برنامه جامع اقدام مشترک) که در 30 ژوئن (9 تیر) به پایان رسید تا 7جولای (16 تیر) تمدید شده است تا فرصت بیشتری برای ادامه مذاکرات هسته‌ای بین ایران و گروه 1+5 به وجود آید.
دیپلمات‌های ارشد همگی از وجود پیشرفت در مذاکرات خبر داده‌اند اما همزمان بر ادامه کار بر روی مسائل باقیمانده تأکید کردند. مقامات دو طرف درباره جزئیات اختلافات اظهار نظری نکرده‌اند، اما براساس خبرهای منتشر شده توسط رسانه‌های غربی، حداقل سه محور اصلی که تمامی آنها خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران است، همچنان جزو اختلافات اساسی یا همان پرانتزها در متن توافق است.
 سه محور اختلافی
یکی از محورهای اختلافی، سازوکار برداشته شدن تحریم‌ها به خصوص اصل بازگشت‌ناپذیری آنها و همچنین اصل همزمانی تعهدات ایران و 1+5 است.
محور دوم اختلافات در مذاکرات مربوط به ابعاد نظامی احتمالی یا همان پی‌ام‌دی است که در همین چارچوب موضوع دسترسی‌ها و بازرسی‌ها و نقش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مطرح می‌شود.
محور سوم اختلافات مربوط به دوره زمانی اجرای محدودیت‌های برنامه هسته‌ای ایران است. در این موضوع اختلاف دیدگاه طرف ایرانی و غربی در برداشتی است که از گفت‌وگوهای لوزان وجود دارد. طرف غربی تلاش دارد تا بیانیه لوزان را با قرائت خود یک توافق الزام‌آور نشان دهد، و بر همین اساس صحبت از محدودیت‌های 10 تا 12 ساله می‌کند اما طرف ایرانی تاکید دارد که در لوزان راه‌حل‌ها مورد بررسی قرار گرفته و هیچ تعهد الزام‌آوری وجود نداشته است؛ ضمن اینکه ایران معتقد است که محدودیت‌های بلندمدت را به هیچ وجه نخواهد پذیرفت.
به گزارش فارس، یک مقام ارشد ایرانی حاضر در وین در مصاحبه با خبرنگاران گفت: 70 درصد مسائل فنی برجام روشن شده و حدود 30 درصد آن در پرانتز قرار دارد. وی افزود: امیدواریم موارد باقیمانده در 2 روز آینده نهایی شود.
این مقام ایرانی که خواست نامش فاش نشود در ادامه گفت:  هر کسی در مذاکره به دنبال نتیجه دلخواه خود می‌باشد، ولی ما هیچ‌گاه از خطوط قرمز ترسیم شده توسط مقام معظم رهبری عدول نخواهیم کرد و فقط در چارچوب این خطوط و اصولی که برای ما ترسیم شده حرکت می‌کنیم تا به توافقی خوب نائل شویم.
وی اظهار داشت: در صورتی که برنامه جامع اقدام مشترک به نتیجه برسد هیچ یک از فعالیت‌های هسته‌ای ما متوقف نخواهد شد و نشاط هسته‌ای ما کماکان برقرار خواهد بود و حتی در برخی موارد این نشاط شتاب بیشتری خواهد گرفت از جمله در زمینه ساخت نیروگاه، کاربرد فناوری هسته‌ای، سلامت، صنعت و کشاورزی.
این مقام ایرانی در خصوص ادعای برخی رسانه‌های غربی از جمله نیویورک تایمز و خبرگزاری آسوشیتدپرس در خصوص انتقال سوخت مازاد ایران به روسیه در صورت حصول توافق جامع هسته‌ای نیز تصریح کرد: چنین چیزی در دستور کار ایران نیست.
وی در ادامه گفت: در صورتی که توافق حاصل شود براساس مواردی که در لوزان به آن دست یافتیم برای سوخت مازاد چندین راه‌حل در دستور کار است از جمله رقیق کردن، فروختن این سوخت و دریافت اورانیوم طبیعی به جای آن و دریافت هزینه غنی‌سازی و یا تبدیل به مجتمع سوخت که کماکان در حال گفت‌وگو در خصوص این راه‌حل‌ها هستیم و هنوز هیچ چیزی قطعی نشده است.
این مقام ایرانی اظهار داشت: در سفر آمانو به تهران تفاهماتی کلی صورت گرفت که هم آژانس به نتیجه مورد نظر خود برسد و هم اینکه جمهوری اسلامی ایران در چارچوب قواعدی که دارد، عمل کند.
وی افزود: ضرب‌الاجل نهایی چهارشنبه آخر شب یا بامداد پنجشنبه است.
در همین حال، سی‌بی‌اس نیوز مدعی شد: به جای تعلیق فوری، تحریم‌های ایران در سه مرحله رفع خواهند شد.
در ادامه گزارش فوق آمده است: به دنبال آغاز اقدام ایران در فریز(متوقف) کردن برنامه هسته‌ای‌اش، آمریکا و کشورهای غربی مجموعه‌ای از محدودیت‌های خود را برخواهند داشت اما هیچ یک از آنها به آن سرعتی که ایرانی‌ها امیدوار بودند، اتفاق نمی‌افتد.
 ظریف: برخی اختلافات همچنان باقی است
«محمدجواد ظریف» وزیر خارجه ایران در مراسم شب قدر در مسجد امام علی(ع) شهر وین گفت: برخی اختلافات همچنان باقی است و از مردم درخواست دعا داریم. ظریف افزود: هنوز هیچ چیز معلوم نیست، ما داریم تلاش می‌کنیم.

 رایزنی‌های فشرده در ششمین روز تمدید توافق
 
دیروز(دوشنبه) در ششمین روز تمدید هفت روزه توافقنامه ژنو محمدجواد ظریف و جان کری وزرای خارجه ایران و آمریکا برای چهاردهمین بار در روزهای اخیر به گفتگو نشستند.
همچنین با ورود وزیر خارجه چین به هتل کوبورگ، جمع وزرای خارجه ایران و گروه 1+5 در وین تکمیل شد.
روز گذشته(دوشنبه) نشست داخلی گروه 1+5 در هتل محل مذاکرات به ریاست فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار شد.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران روز گذشته در دیدارهای جداگانه با فیلیپ هاموند وزیر خارجه انگلیس، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه و لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه به گفت و گو نشست.
همچنین دیروز(دوشنبه) نشست ایران و گروه 1+5 نیز برگزار شد.
به گزارش فارس، یک مقام ارشد ایرانی گفت: فضای مذاکرات خوب است و ایران می‌خواهد توافق حاصل شود، اما حاضر نیست توافق را به هر قیمت بپذیرد.
«فرانک والتر اشتاین مایر» وزیر خارجه آلمان در مصاحبه با خبرنگاران گفت: در این مرحله پیشرفت‌های زیادی حاصل شده، اما هنوز همه مسایل حل نشده است.
اشتاین مایر افزود: یا همه با هم می‌بریم یا همه شکست می‌خوریم.
«وانگ یی» وزیر امور خارجه چین نیز در جمع خبرنگاران گفت: پیشرفت‌های جدیدی در روزهای گذشته انجام شده‬‎  ‫اما چند موضوع در مذاکرات باقی مانده است.
وی افزود: همه طرف‌ها در مذاکرات به ویژه ایران و آمریکا باید هر چه زودتر تصمیم خود را بگیرند.
وزیر خارجه چین در ادامه گفت: توافق در دسترس است و پیشرفت جدیدی در مذاکرات حاصل شده است.
 استفاده از ابزارهای پیشرفته نظارتی آژانس در تاسیسات ایران
نیویورک تایمز در گزارشی اعلام کرد: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گروهی 50 نفره از زبده‌ترین کارشناسان خود را برای اعزام به ایران آماده کرده است.
در ادامه گزارش آمده است: آژانس آماده استفاده از ابزارهای پیشرفته نظارتی در تاسیسات ایران می‌شود.
نیویورک تایمز افزود: بازرسان آژنس بین‌المللی انرژی اتمی در حال آماده شدن برای استفاده از مجموعه‌ای از ابزارهای نظارتی بسیار پیشرفته‌تر از جمله نصب دوربین‌های هوشمند هستند تا در صورت کسب توافق هسته‌ای بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران نظارت شدیدتری اعمال کنند.
از جمله این ابزارهای نظارتی، حسگرهای لیزری، دوربین‌های هوشمند و  شبکه‌های رمزدار  هستند که به بازرسان اجازه می‌دهد تا با دقت زیر ساخت اتمی ایران را در زمان واقعی(زنده) از مقر خود در وین نظارت کنند.

 ورود هیئت 5 نفره آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران
در همین حال، «بهروز کمالوندی» سخنگو و معاون بین‌الملل رئیس سازمان انرژی اتمی از ورود هیئت 5 نفره آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران خبر داد و گفت: ورود این هیئت به منظور مذاکره در خصوص جزئیات تفاهمات صورت گرفته در سفر اخیر «یوکیا آمانو» به ایران انجام می‌گیرد.
 نتانیاهو: اصول لوزان در حال فروپاشی است
بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در کنفرانس خبری  مشترک با وزیر خارجه یونان گفت: آنچه که من می‌توانم بگویم آن است که آنچه ما در وین شاهدیم نه گشایش بلکه نابودی اصولی است که گروه 1+5 در لوزان خود را به آن ملزم و متعهد کرده بود.
نگرانی نخست وزیر رژیم صهیونیستی از فروپاشی مفاد لوزان در حالی است که وی پیش از این، تفاهم لوزان را یک اشتباه تاریخی خوانده بود.
اظهارات مقامات رژیم صهیونیستی بیانگر این واقعیت است که سناریوی این رژیم  و لابی طرفدار آن در آمریکا، «توافق بد» برای ایران است نه «مخالفت با اصل توافق».
 کمیسیون نظارت بر اجرای توافق هسته‌ای با مشارکت اتحادیه اروپا
به گزارش تسنیم، یک منبع از یکی از هیئت‌های مذاکره‌کننده غربی به خبرگزاری روسی اسپوتنیک گفته است تشکیل کمیسیونی برای نظارت بر اجرای توافق هسته‌ای با حضور اعضایی از کشورهای 1+5، ایران و اتحادیه اروپا یکی از گزینه‌هایی است که در مذاکرات هسته‌ای بررسی شده است.
برخی رسانه‌ها گزارش داده بودند که ایران و گروه 1+5 برای تشکیل کمیسیون نظارت بر اجرای توافق هسته‌ای موافقت کرده اند.
این منبع گفته است ایجاد کمیسیون نظارت یکی از گزینه هاست اما هنوز در این باره چیزی مورد توافق قرار نگرفته است. یک منبع دیگر نزدیک به مذاکرات گفته است که آمریکا نمی‌خواهد نماینده‌ای از اتحادیه اروپا در این کمیسیون عضو باشد.

منبع : کیهان