محکوم کردن شاکیان پزشکی نمک پاشیدن بر ‌زخم خانواده‌های داغدار

زهرا چیذری :  در حالی که بر اساس قوانین جدید سازمان سلامت بریتانیا پزشکان، پرستاران و ماماها باید از این‌ پس در زمان روی دادن اشتباهات پزشکی رودرروی بیماران از آنها عذرخواهی کنند، مدتی است مسئولان بهداشت و درمان کشور از رئیس سازمان نظام پزشکی گرفته تا شخص وزیر بهداشت در تلاشند تا در اجرای حکم حبس برای موارد قصور پزشکی تجدیدنظر صورت گیرد و به جای آن از مجازات‌های جایگزین حبس استفاده شود. حالا اما رئیس انجمن جراحان عمومی ایران افرادی را که با از دست دادن عزیزان‌شان در روند درمان از پزشک شکایت می‌کنند به طمع‌ورزی برای دریافت دیه 300 میلیونی محکوم کرد.

سهل انگاری و خطا در هر شغل و جایگاهی وقتی منجر به حادثه و خسارتی شود، فرد سهل‌انگار خطاکار شناخته شده و مطابق قانون با وی برخورد می‌شود. سهل‌انگاری در روند درمان یک بیمار گاهی می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری داشته باشد و حتی منجر به مرگ بیمار شود. از دست رفتن جان یک انسان در زندگی نزدیکان و بستگانش یک فاجعه به شمار می‌رود به خصوص آنکه اگر دقت بیشتری صورت می‌گرفت، این فرد می‌توانست بیشتر عمر کند یا سلامت زندگی کند. در برابر چنین ضایعه جبران‌ناپذیری اعمال قانون در صورت مجرم شناخته شدن پزشک برای اجرای حق و عدالت کمترین امر مورد انتظار است. با وجود این به باور وزیر بهداشت اجرای چنین احکامی ممکن است در روند پذیرش و ارائه خدمات درمانی بیماران به ویژه در فوریت‌های پزشکی اخلال ایجاد کند و روابط انسانی بین بیمار و پزشک را خدشه‌دار کند و سلامت مردم را به مخاطره اندازد. در این میان اما حمایت از بیماران و ترغیب پزشکان برای تلاش جهت اجتناب از بروز خطاهایی که می‌تواند منجر به مرگ یا نقص عضو بیماران شود، مغفول مانده و آنچنان ساحل امنی برای پزشک به وجود آورده که حتی برای مواقعی که به دلیل سهل‌انگاری یا قصور موجب شده تا بیمار جانش را از دست بدهد، انتظار مجازات و پاسخگویی به قانون را ندارد. حضور پزشکان در جایگاه‌های قدرت در جامعه موجب شده با چنین توجیهاتی تلاش کنند تا حتی برای مواردی که قصور پزشک اثبات شده است، مجازات جایگزین حبس در نظر گرفته شود.
با تمام اینها امواج اعتراض و اظهارنظرهای پزشکان برای جدا دانستن خود از بدنه جامعه در برابر مجازات برای قصورهایشان همچنان ادامه دارد و حالا بهزاد رحمانی رئیس انجمن جراحان عمومی ایران، رسماً افرادی را که به دلیل قصور پزشک، عزیزشان را از دست داده‌اند و از پزشک معالجش شکایت کرده‌اند، به طمع‌ورزی برای دریافت 300 میلیون تومان پول محکوم کرد. وی با تأکید بر اینکه باید در گام اول نظام رسیدگی در اعضای کمیسیون‌ها اصلاح شود و دوم آنکه حق اعاده حیثیت و پیگیری برای پزشک هم وجود داشته باشد، ‌گفت: در حال حاضر این حق وجود ندارد و پزشک پس از بیش از یک‌سال دوندگی در دادگاه‌ها و کمیسیون‌ها تبرئه می‌شود اما نمی‌تواند از بیمار شکایت کند.
این پزشک با به کار بردن تعبیر «‌سنگ مفت و گنجشک مفت»، ‌علت شکایت خانواده بیمارانی را که بر اثر اشتباه پزشکی جان سپرده‌اند را دریافت دیه 300 میلیونی دانست. در پاسخ به این ادعا باید به این پزشک محترم و سایر اعضای جامعه پزشکی که مانند وی فکر می‌کنند متذکر شد که در درجه نخست دیه حقی است که مطابق دین مبین اسلام و حکم قاضی عادل دادگاهی که با استفاده از نظرات کارشناسانه کمیسیون‌های پزشکی حکم صادر می‌کند، به اولیای دم تعلق می‌گیرد. بنابراین هیچ‌کس حق ندارد اولیای دم را به طمع‌ورزی برای دریافت دیه محکوم کند چون دیه یک حق است. از سوی دیگر بی‌تردید پول خون عزیزی که از دست داده‌ای نمی‌تواند جای خالی‌اش را پر کند و برای هیچ‌کس استفاده از چنین پولی خوشایند نیست. اغلب افرادی که در چنین مواردی شکایت می‌کنند می‌خواهند تا از این طریق فرد خاطی مجازات شود.
بگذریم از اینکه 300 میلیون تومان کارانه  مجازی  است که بسیاری از پزشکان متخصص به ازای یک‌ماه کارخود دریافت می‌کنند. بر این اساس خوب است پزشکان لااقل در اظهار‌نظرهایشان کمی معقول‌تر باشند تا اگر مرهمی برای زخم افرادی که بر اثر سهل‌انگاری و قصور پزشکی عزیزی را از دست داده‌اند، ‌ندارند لااقل اینگونه نمک به زخم‌شان نپاشند.