واکنش وزیر امور خارجه به روایت کاخ سفید از توافقات لوزان
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان شنبه شب با حضور در برنامه نگاه یک
شبکه اول سیما به تشریح بیانیه لوزان و پاسخ به برخی شبهات مطرح درباره آن
پرداخت.
به گزارش «وطنامروز»، تداوم اختلاف تفسیرهای فاحش از بیانیه
لوزان یکی از مهمترین بخشهای این برنامه را تشکیل میداد. توضیحات ظریف
درباره این اختلاف تفاسیر نیز به خوبی نشان میداد روایتهای طرفین مذاکره
درباره مفاد مورد تفاهم تا چه میزان با یکدیگر متفاوت است. ظریف تاکید کرد
که آمریکا بیجا کرده است میگوید رژیم تحریمها باقی میماند. وزیر امور
خارجه کشورمان در عین حال متن منتشر شده از سوی وزارت خارجه آمریکا را نه
تنها صراحتا تکذیب نکرد بلکه در جایی به آن استناد نیز داشت. چگونگی مواجهه
با قطعنامههای شورای امنیت علیه ایران و تحریمهای متاثر از آنها نیز بخش
مهم دیگری از سخنان ظریف را تشکیل میداد. وزیر امور خارجه کشورمان اگرچه
صراحتا اعلام کرد در توافق نهایی 6 قطعنامه شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی
ایران لغو خواهد شد اما به موضوع دیگری نیز در خلال آن آشاره داشت که توجه
چندانی به آن نشد. ظریف در عین اشاره به لغو قطعنامه شورای امنیت به حفظ
برخی از تحریمهای مرتبط با آنها اشاره کرد که دقیقا مشخص نیست این چه
مفهومی میتواند داشته باشد. قطعنامهها لغو میشوند اما برخی تحریمها
باقی میمانند. به گزارش تسنیم، محمدجواد ظریف در بخشی از سخنان خود در
برنامه نگاه درباره «فکتشیت» و متن توافقنامه اظهار داشت: متن بنده و
موگرینی حدود یک ساعت و نیم قبل از مصاحبه مطبوعاتی آماده شده بود که
خودمان در این باره مذاکره کرده بودیم. وی افزود: البته این متن حقوقی نیست
بلکه بیانیه مطبوعاتی است چون ما از ابتدا گفته بودیم ما یک توافق داریم و
توافقی است که حداکثر تا تیرماه باید انجام شود، این بیانیه مطبوعاتی
بیانیه مشترک بود که ما مذاکره کردیم و 2 الی 3 ساعت طول کشیده بود، ما بر
روی راهحلها بحث کردیم و این راهحلها به شکل چرکنویس است و هنوز
اختلافنظر و پرانتز دارد. وی درباره ایرادی که به تیم مذاکرهکننده گرفته
شد، افزود: به ما گفتند چرا بالای این متن نوشته شده «این متن حقوقی نیست» و
ما هم در جواب گفتیم چون این متن چرکنویس است. ظریف ادامه داد: درباره
تعلیق تحریمها نماینده اتحادیه اروپایی به شرمن ایمیل زده بود که چرا موضع
ما را خلاف گفتید و حتی به خود کری هم اعتراض رسمی کرده است. وزیر امور
خارجه خاطرنشان کرد: ما در ژنو تفسیر ندادیم بلکه عین توافق را بیرون دادیم
اما آنها fact sheet دادند.
بر سر قطعنامه فصل هفتم موافقت کردیم
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان با تاکید بر اینکه بیانیه مطبوعاتی
الزامآور نیست، تصریح کرد: اگر چه چرکنویس مهم است و تدوین آن را هم شروع
کردیم اما یک سند حقوقی نیست ولی در نهایت تا 10 تیر توافق نهایی میکنیم.
وی افزود: البته هنوز تصمیم نگرفتیم که توافق را امضا کنیم یا اینکه صادر
کنیم ولی همه در این توافق کردیم که یک قطعنامه تحت ماده 41 فصل هفتم منشور
ملل متحد در شورای امنیت صادر شود که تمام قطعنامههای قبلی را نقض میکند
و این توافق را تایید میکند.ظریف تاکید کرد: با طی این مراحل این توافق
یک توافق بینالمللی میشود و ما الان در حال بررسی رسیدن به آن راهحلها
هستیم تا توافق بینالمللی را نهایی کنیم. رئیس دستگاه دیپلماسی با قطع
کردن سخنان خود تاکید کرد: آمریکاییها متنشان را چهارشنبه آماده کرده
بودند اگر چه ما تا 6 صبح کار میکردیم ولی متن خود را از قبل آماده کرده
بودند. ظریف گفت: اینکه متن آمریکایی گفته رژیم تحریمها باقی خواهد ماند،
بیجا گفتهاند؛ واقعیت این است که معماری تحریمها فرو ریخته است. وزیر
امور خارجه کشورمان با تشکر از رئیس سازمان انرژی اتمی و سایر همکارانش
ادامه داد: ما میخواهیم مذاکرات به نتیجه برسد و میدانیم که مردم حق
دارند بدانند اما نمیخواهیم کاری کنیم که مانع از به نتیجه رسیدن این
توافق بشود و الان نمیخواهم به طرف مقابل خردهگیری کنم. وی ادامه داد:
تحریمهایی که علیه ایران وضع شده است 3 قسمت هستند، قسمت اول تحریمهای
شورای امنیت است، قسمت دوم تحریمهای آمریکا و قسمت سوم تحریمهایی است که
اتحادیه اروپایی اعمال کرده است و ما در آن بیانیهای که موگرینی خواند همه
قطعنامههای شورای امنیت از روز توافق حذف میشود و این شورا تنها نظارت
بر اجرای توافق را بر عهده خواهد داشت. ظریف گفت: اگر توافق انجام شود و در
شورای امنیت به تصویب برسد دیگر آن بحثی که جمهوریخواهان در کنگره مطرح
کرده بودند مبنی بر اینکه هر توافقی با اوباما تنها تا پایان دوره ریاست
جمهوری وی اعتبار خواهد داشت منتفی خواهد شد. وزیر امور خارجه کشورمان
ادامه داد: شورای امنیت 6 قطعنامه علیه ایران تصویب کرده است و قطعنامه
1929 شورای امنیت یک فاجعه بزرگ بینالمللی است و در توافقنامه ژنو در بحث
تعلیق یا حذف تحریمها سوءتفاهمهایی وجود داشت که دلیل آن نیز برداشت
متفاوت از یک لغت بود اما در بیانیه اخیر از کلمهای استفاده کردهایم که
در نظر غربیها نیز به معنای «لغو» است و براساس آن تحریمها لغو شوند.
ظریف اظهار داشت: البته برخی از بندهای قطعنامههای شورای امنیت که مربوط
به اقلام اشاعهای و تسلیحاتی است از قطعنامه شورای امنیت خارج خواهند شد
اما لغو نمیشوند و به عنوان محدودیت برای مدت زمان معینی که روی آن توافق
خواهد شد اعمال میشود. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان بیان داشت: روزی که
قطع نامه تصویب شود طرفین باید اقداماتی انجام دهند و بین تصویب و اجرایی
شدن توافق فاصله وجود دارد و ما نیز باید اقداماتی در فردو، نطنز، اراک و
دیگر تجهیزات هستهایمان انجام دهیم که مورد توافق مسؤولان نظام است و این
اقدامات قطعاً بیهوده نخواهد بود و طی یک بازه زمانی انجام خواهد شد.
قطعنامه شورای امنیت بهترین تضمین
وی با اشاره به اظهارات سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مبنی بر اینکه لغو
تحریمها 6 ماه به طول خواهد انجامید، گفت: این نظر وی است و بستگی به
فعالیت دو طرف در این مدت دارد اما بهترین تضمین برای ما قطعنامه شورای
امنیت است که با تصویب این شورا کشورهای طرف مذاکره با ایران باید به مباحث
توافق شده عمل کنند.ظریف اظهار داشت: از روزی که این قطعنامه اجرایی بشود و
آژانس انرژی اتمی تایید کند که ما اقدامات لازم را انجام دادهایم در آن
لحظه آمریکا موظف است همه تحریمهای اقتصادی و مالی را که علیه ایران وضع
کرده بود متوقف کند. وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه بیان داشت: براساس
حقوق بینالملل، دولت آمریکا متعهد میشود همه تحریمها را لغو کند اما در
اتحادیه اروپایی وضعیت فرق میکند و بعد از نهایی شدن توافق در همان روز
بلافاصله تحریمها لغو خواهد شد.ظریف با بیان اینکه معماری تحریمها توسط
آمریکاییها حفظ نخواهد شد، افزود: امروز وزارت خزانهداری آمریکا بیانیه
داده است که مردم آمریکا را متوجه کند هنوز تحریمها لغو نشده است و این
خود نشاندهنده مسائلی است و دو طرف میتوانند در صورتی که توافق توسط طرف
مقابل لغو نشود آن را متوقف کنند و در این شرایط قطعاً معماری تحریمها حفظ
نخواهد شد.
دروغ پایدار نخواهد بود
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: ایران به دنبال سلاح هستهای نیست و
هر چه گفته و نوشته اجرا میکند و اگر آنها تحریمها را برگردانند دیگر
اعتباری در میان افکار عمومی جهان نخواهند داشت و ما به دنیا نشان دادهایم
که روی حرفمان میایستیم و اگر خیانت کنند ما هم میتوانیم به سرعت مساله
هستهای خود را بازگردانیم. ظریف اظهار داشت: اگر توافقنامهای امضا شود
ما عین آن توافق را انتشار میکنیم و مردم ایران آگاه هستند و دروغ هم
پایدار نخواهد ماند و به سرعت در دنیای ارتباطات مسائل هویدا میشوند.
آمریکا ابرقدرت نیست
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان گفت: نیروهای مسلح ما بحمدالله توان
بازدارندگی خوبی دارند اما نهایت این توان و بازدارندگی ما اعتقاد مردم به
خدا و قدرت لایزال الهی است و همچنین اینکه مردم باور کنند آمریکا ابرقدرت
نیست چرا که اگر آمریکا ابرقدرت بود پای میز مذاکره با ایران نمینشست و
این را به صراحت گفتند که ما چون نمیتوانیم به پای مذاکره با ایران
آمدهایم. ظریف با اشاره به اینکه توافق زمانی دائمی خواهد شد که به تصویب
مجلس برسد، گفت: این موضوع را آمریکاییها میدانند البته ما قرارمان این
است که به نظامهای داخلی یکدیگر کاری نداشته باشیم اما همین موضوع را نیز
نمیدانیم که در توافق نهایی میخواهیم با آن چه کار کنیم چرا که شاید
تصمیم بگیریم ما هم مقررات داخلی وارد بکنیم و آنها نیز متقابلاً این کار
را انجام بدهند و آن چیزی که در پروتکل الحاقی وجود دارد عین آن چیزی است
که ما گفتیم یعنی اجرای داوطلبانه آن و حتی زمانی که داوطلبانه پروتکل را
اجرا میکنید دسترسیها به تاسیسات همان چیزی خواهد بود که در پروتکل آمده و
این دسترسیها را ما فراهم خواهیم کرد اما مجلس شورای اسلامی در آخر باید
آن را تصویب کند همانطور که آنها میگویند در آخر کنگره باید تمام
تحریمها را لغو کند. ظریف تاکید کرد: ما مدیون و وامدار شهدا هستیم، من
سپاس خود را از خانواده شهدا اعلام میکنم هم بعد از توافق ژنو به فرودگاه
تشریف آوردند و این بار هم به من نامه دادند و تشکر کردند، من یک بار دیگر
سر تعظیم فرود میآورم به شهدای هستهای انقلاب و جنگ تحمیلی و انشاءالله
خداوند روحشان را با روح سرور شهیدان محشور کند.
آمریکا قابل اعتماد نیست
وی تصریح کرد: من با خیال راحت به همه دوستان میگویم نگران نباشند، نقد
خوب است ولی ما در مذاکره هستیم اگر بیش از این وارد جزئیات شویم، دست خود
را باز کردهایم لذا منتقدان به مذاکرهکنندگان اعتماد کنند، ما هم
برایمان سخت و دشوار است. ظریف افزود: 3 ماه به ما اجازه دهید تا مذاکره
کنیم این 9-8 روز آخر از سختترین روزهای زندگی من بوده است البته بسیار
شیرین است زیرا از حقوق مردم دفاع کردهایم. من نمیگویم که ما اشتباه
نمیکنیم ما هم چند انسان ناتوان و محکوم به قدرت خداوندیم اما یک چیزی را
باور داریم؛ باور داریم که آمریکا ابرقدرت نیست، آمریکا قابل اعتماد نیست.
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: ادعاهایی که درباره مذاکرات هستهای با
اشاره به مسائل دفاعی شده دروغ است و این مساله ساخته اسرائیل است و
توانمندیهای دفاعی ایران خارج از هر گونه بحث و مذاکره است و ما در این
باره به هیچ وجه مذاکره نخواهیم کرد. ظریف همچنین درباره انتقادات مطرح
گفت: بعد از توافق با منتقدان گفتوگو میکنم.