رای 98 سناتور آمریکایی به طرح نظارت کنگره بر توافق هستهای همانگونه که
در گزارش شماره روز گذشته «وطنامروز» به آن اشاره شد، تقسیم کار
آمریکاییها برای توافق هستهای را آشکار کرد. با امضای این طرح توسط باراک
اوباما، موضوع عدم لغو تحریمهای کنگره علیه ایران، رسمی و قانونی میشود و
این موضوع به خوبی نشان میدهد هیات حاکمه آمریکا 2 جریان عمده سیاسی این
کشور را برای رسیدن به هدف خود در مذاکرات هستهای تنظیم کرده است. به
گزارش «وطن امروز»، این اقدام آمریکاییها در ایران با سکوت دولت حسن
روحانی و وزارت امور خارجه جواد ظریف مواجه شده است. بهرغم اینکه طرح جدید
سنا، یک ضربه مهلک به اعتبار 20 ماه مذاکره هستهای بوده است اما در عمل،
تیم حسن روحانی واکنشی به این کلاهبرداری اوباما نشان نداده است. البته در
ایران این رفتار تنها مختص دولت حسن روحانی است، چراکه تعدادی از
نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی به دنبال مقابله به مثل با این اقدام
آمریکاییها برآمدهاند تا با استفاده از نهاد قانونگذاری کشور، مانع
دستدرازی بیشتر آمریکاییها به دانش هستهای و تیم مذاکرهکننده دولت حسن
روحانی شوند. روز گذشته اعلام شد مجلس شورای اسلامی سناریوهای مختلفی برای
مقابله با این اقدام آمریکاییها در نظر دارد. از یک سو موضوع طرح دوفوریتی
نظارت مجلس ایران بر توافق احتمالی هستهای مطرح شده است. همچنین برخی
شنیدهها حاکی از آن است که تعدادی دیگر از نمایندگان مجلس به دنبال طرحی
هستند که براساس آن هرگونه توافق هستهای میان ایران و 1+5 منوط به تصویب
آن در مجلس خواهد شد. به نظر میرسد این طرح نیز تا حدود زیادی مشابه طرح
مصوب سنای آمریکا خواهد بود اما خبر سومی که روز گذشته برخی نمایندگان مجلس
اعلام کردند، از یک طرح ویژه سهفوریتی حکایت دارد که خواستار توقف
مذاکرات هستهای، تا توقف ادبیات تهدیدآمیز آمریکاییها علیه ایران است.
سیدحسین نقوی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی،
طراح طرح دوفوریتی نظارت بر توافق هستهای است. او گفته است طرح دو فوریتی
نظارت مجلس بر توافق احتمالی هستهای، تاکنون به امضای 60 نماینده رسیده
است. به گفته نقوی، با تکمیل امضاها به ۱۵۰ امضای نمایندگان مجلس، این طرح
تقدیم هیاترئیسه مجلس میشود. سخنگوی کمیسیون امنیت ملی به تسنیم گفت: این
طرح دارای یک ماده واحده و 2 تبصره است که پس از تکمیل شدن امضاها، این
طرح را تقدیم هیاترئیسه مجلس خواهیم کرد. وی با اشاره به جزئیات این طرح
اظهار داشت: براساس این طرح، اولاً توافق باید در مجلس تصویب شود و ثانیاً
هیاتی از مجلس شورای اسلامی بر روند اجرای توافق احتمالی نظارت داشته باشد و
گزارش آن را هر 3 ماه یک بار به اطلاع مردم و هیاترئیسه مجلس برساند.
نقوی همچنین به هدف طراحان از تهیه این طرح اشاره کرد و افزود: بهدنبال
اقدامات مزورانه آمریکاییها و سابقه عهدشکنی این دولت درباره توافق ژنو و
سیاستهای دوگانهای که این کشور در پیش گرفته است، نمایندگان مجلس بنا
دارند از ظرفیتهای قانون اساسی برای نظارت مجلس بر توافق احتمالی هستهای
استفاده کنند. وی ادامه داد: براساس اصل 77 قانون اساسی همه
مقاولهنامهها، قراردادها و توافقنامهها باید به تصویب مجلس شورای اسلامی
برسد، البته از طرفی نیز طبق اصل 125 قانون اساسی، رئیسجمهور زمانی
میتواند توافقنامه، مقاولهنامه و قراردادی را امضا کند که این طرح به
تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده باشد، بنابراین مجلس فقط میخواهد از
ظرفیتهای قانون اساسی استفاده کند و بنای مقابله با کسی را هم ندارد،
زیرا اینها ظرفیتهایی است که قانون اساسی برای مجلس پیشبینی کرده است.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس در پایان خاطرنشان کرد: بهدلیل اینکه
آمریکاییها به هیچ عنوان قابل اعتماد نیستند و سابقهشان نشان داده اگر
پای هر برگهای را امضا کنند، تعهدی به اجرای آن ندارند، بنابراین ما باید
ضمانتهای لازم برای پیشگیری را در اختیار داشته باشیم تا اگر توافقی امضا
شد اما در روند اجرا عهدشکنی صورت گرفت، مجلس بتواند ورود کرده و اقدامات
لازم را انجام دهد. براساس این گزارش، نمایندگان مجلس شورای اسلامی همچنین
در طرح دوفوریتی دیگری قصد دارند اجرای توافق نهایی هستهای را منوط به
تصویب آن در مجلس کنند.
توقف با 3 فوریت
اما در کنار این 2 طرح، روز گذشته اعلام شد جمعی از نمایندگان مجلس شورای
اسلامی با تهیه و تدوین طرحی سهفوریتی خواستار توقف مذاکرات هستهای تا
قطع تهدیدات آمریکاییها شدند. جواد کریمیقدوسی، نماینده مشهد و عضو
کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در توضیح جزئیات این طرح به فارس گفت
این طرح امروز به امضای نمایندگان رسیده و تقدیم هیاترئیسه مجلس میشود.
وی با بیان اینکه این طرح امروز یک ماده واحده است، خاطرنشان کرد طبق این
طرح دولت موظف است مذاکرات را متوقف کند تا زمانی که آمریکاییها طی
بیانیهای از جمهوری اسلامی ایران عذرخواهی کرده و به تهدیداتشان پایان
دهند. نماینده مردم مشهد همچنین با تاکید بر اینکه استقلال و آزادی ملت
ایران برای وکلای ملت دارای اهمیت فراوان است، گفت: هیچگاه اجازه نمیدهیم
حقوق ملت ایران توسط ابرقدرتها تضییع شود.
از خطوط قرمز عبور کردهاند
این اقدامات نمایندگان همانگونه که گفته شد، در واکنش به افشای سناریوی
تقسیم کار کاخ سفید و کنگره برای کسب امتیازات مجانی از ایران بوده است.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی معتقدند این اقدام آمریکاییها در کنار ادبیات
تهدیدآمیز آنان، توهین به ملت ایران است. نمایندگان همچنین معتقدند حسن
روحانی و دولت او در مقابل این توهینها و تحقیرهای آمریکاییها رفتاری
منفعلانه از خود نشان دادهاند و این در شأن ملت ایران نیست. اسماعیل
کوثری در اینباره میگوید برخورد تحقیرآمیز دولت آمریکا با ملت ایران به
قدری سخیف است که اگر تیم دیپلماتیک ایرانی میز مذاکره را ترک کند جای تعجب
ندارد. وی افزود: ملت ایران تحقیر و تهدید را نمیپذیرد ولی سوال اصلی که
رسانهها باید از مسؤولان دولتی بپرسند این است که چرا در مقابل این همه
تحقیر ملت ایران واکنشی از سوی مسؤولان دولتی نشان داده نمیشود و تیم
مذاکرهکننده در این حوزه منفعل عمل میکند. نماینده مردم تهران تصریح کرد:
ما همیشه گفتهایم اگر طرف مقابل اخلاق و رفتار دیپلماتیک را منطبق با
اعتمادسازی رعایت نکرد، باید میز مذاکره را ترک کنند. رهبر انقلاب هم بارها
تاکید کردهاند نباید به مسؤولان آمریکایی اعتماد کرد. چرا از مسؤولان
دولتی پرسیده نمیشود به چه دلیل آنها سکوت میکنند یا همچنان به روش قبلی
خود ادامه میدهند؟ کوثری با تاکید بر اینکه مجلس همیشه موضعی روشن و شفاف
داشته و حرف خود را صریح زده است، گفت: باید قبول کنیم در بعضی موارد خط
قرمزها نادیده گرفته شده و باید مسؤولان دولتی مورد سوال قرار گیرند. ما
خودمان از مجلس پیگیری میکنیم و ما هم راهها و اهرمهای خود را داریم که
به وقت مناسب از آنها
استفاده خواهیم کرد.