اصلاح الگوی مصرف، یکی از ارکان رفاه و رونق زندگی عمومی
همّت مضاعف و کار مضاعف در استفادة بهینه از
منابع موجود کشور و امکاناتى که وجود دارد. از همة آن چیزهایى که می‌تواند
براى سازندگى کشور در دورانهاى آینده مورد استفاده قرار بگیرد، یا زندگى
عمومى مردم را رفاه و رونق ببخشد، باید حداکثر استفاده بشود؛ یعنى همان
چیزى که یکى از ارکانش اصلاح الگوى مصرف است. از آب در کشور استفادة بهینه
بشود. ما امروز از آب در کشور استفادة بهینه نمی‌کنیم. سال گذشته که بنده
مسئله اصلاح الگوى مصرف را مطرح کردم، پژوهشگران کشورمان تحقیق کردند، به
ما اطلاع دادند که اگر آبى که در کشور مصرف می‌شود، ده درصد آن صرفه‌جویى
شود، این ده درصد به قدر تمام استفاده‌اى است که امروز براى شُرب خانگى و
براى صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروز 90 درصد آب کشور در بخشهاى
کشاورزى مصرف می‌شود- مصرف غلط، مصرف اسراف‌آمیز - 10 درصد دیگر براى آب
شُرب و براى صنعت و براى مصارف گوناگون به کار می‌رود. یعنى اگر در کار
کشاورزى ما 10 درصد صرفه‌جویى کنیم، مقدار مصرف شُرب و صنعت و امثال اینها
به دو برابر خواهد رسید؛ این‌قدر مسئله مهم است. مسئله مصرف برق و مصرف
حاملهاى انرژى - بنزین، گازوئیل - هم مهم است. این لایحة هدفمند کردن
یارانه‌ها که مطرح شده است، ناظر به این مسائل است؛ لایحة بسیار مهمى
است.(220)
اصلاح مصرف و پرهیز از اسراف
البته محدودیتهایی هم داریم. من در شیراز اشاره کردم: اگر ما اسراف نکنیم،
می‌توانیم نیاز کشور را برآورده کنیم. یکی از چیزهایی که ما در این کشور
نتوانستیم بر خودمان فائق بیاییم و اصلاح کنیم، مسئله اسراف است و یکی از
موارد اسراف، اسراف در آب است، اتفاقا کشور ما جزوِ مناطقی است که از لحاظ
آب آن‌چنان غنی نیست، اما درصورتی‌که اسراف نکنیم و روش کار را آن‌چنان که
عاقلانه و درست است، در پیش بگیریم، با همین آب موجود می‌توانیم نیاز کشور
را برآورده کنیم. اینها وظایف همة مردم ایران است و دولت اسلامی موظّف است
که با ترتیب صحیح و با برنامة درست، از این آمادگی ملت ایران استفاده کند و
انشاءالله یکی پس از دیگری مشکلات را برطرف کنند.(221)
اصلاح شبکه‌های آبرسانی
این صرفه‌جویى‌اى که لازم است، از تولید تا مصرف، تا بازیافت، آب را
صرفه‌جویى کنیم؛ یعنى از سدهایمان صیانت کنیم، شبکه‌هاى آبرسانى را اصلاح
کنیم، آبیارى‌هاى با صرفة در کشاورزى را آموزش بدهیم که چه جورى آبیارى
بشود. البته این کارها خوشبختانه در این سالها به میزان زیادى انجام گرفته،
اما این کافى نیست، باید توسعه پیدا کند. زمینه‌سازى کنیم براى کاهش مصرف
آب خانگى. این‌که گفته می‌شود از کسانى که مصرف زیاد دارند، مالیات بیشترى
گرفته شود، یارانة کمترى به آنها داده شود، حرف بسیار معقولى است، حرف خوبى
است. آن کسانى که مصرف کمى دارند، از کمکهاى دولتى، از کمکهاى عمومى
بهره‌مند شوند. بعضیها هستند به قدرى کم آب مصرف می‌کنند که اگر دولت از
آنها پول آب را هم نگیرد، مانعى ندارد. بعضیها ده برابر آنها، بیست برابر
آنها آب مصرف می‌کنند؛ خوب، اینها بایستى هزینة بیشترى بدهند.(222)
صرف پول در سرمایهگذاریها، از مصادیق اصلاح الگوی مصرف
همّت مضاعف و کار مضاعف در سرمایه‌گذارى، در کارآفرینى. بسیارى از کسانى
که سرمایه دارند، پول دارند، درآمدهاى کلانى دارند، نمی‌دانند این درآمدها
را چگونه باید صرف کنند. این‌جا هم باز همان اصلاح الگوى مصرف خود را نشان
می‌دهد. پول را به جاى سرمایه‌گذارى تولیدى، صرف تجمّلات می‌کنند؛ سفرهاى
خارجى بیهوده، بى‌ثمر، پرخرج و احیانا فسادآور، بهانه براى تغییر وسایل
خانه، وسایل زندگى؛ این چیزها یک حرکت مُسرفانه است نسبت به ثروت. می‌شود
پول را، درآمد را سرمایه‌گذارى کرد. امروز وسایل این کار فراهم است. با
فعال شدن بورسهایى که در کشور هست، می‌توان سرمایه‌گذارى کرد. همه
می‌توانند آنچه را که دارند، در سرمایه‌گذارى‌ها دخالت بدهند.(223)
نکات تصریحی فصل دهم
الگوی مصرف فعلی غلط است و بایستی اصلاح شود و از اسراف و تبذیر، پرهیز
گردد. صرفه‌جویی، خط اصلی در اصلاح الگوی مصرف است و آن درست و بجا مصرف
کردن است. باید اموال و امکانات را اثرگذار و کارآمد و ثمربخش مصرف کرد.
اسراف هم لطمة اقتصادی و هم لطمة فرهنگی می‌زند. اصلاح الگوی مصرف یک
برنامه دراز مدت است که تمامی مردم و مسئولان، دانشگاهها و حوزه‌های علمیه
باید در آن تلاش کنند.تنظیم برنامه‌ها براساس سیاستهای کلان ابلاغ شده،
الگوی مصرف را اصلاح می‌کند. برای رسیدن به رفاه و رونق زندگی عمومی بایستی
الگوی مصرف را اصلاح و از اسراف پرهیز کرد.
اصلاح شبکه‌های آبرسانی، صرف پول در سرمایهگذاریها و کارآفرینی، از جمله اصلاحات در الگوی مصرف‌اند.
فصل یازدهم اصلاحات در حوزة دولت، مسئولان و نخبگان جمهوری اسلامی
اشاره
مسئولان نظام با شناخت ضعفها و اشکالات کار، بیشترین نقش و تأثیر را در
اصلاح امور جامعه به عهده دارند. در سیاست‌گذاری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و
اقدامات، این نخبگان و مسئولان حوزه‌های مختلف جامعه هستند که بایستی
اصلاحات و جهت درست آن را تشخیص داده و اِعمال کنند.
نخبگان و مسئولان بایستی خود به صلاح رسیده باشند. حداقل در حوزه مسئولیتی
که به عهده دارند و آن‌گاه درصدد اصلاح امور مرتبط برآیند. ولیِّ‌فقیه که
نظارت عالی بر حرکت جامعه به سوی اهداف عالی انقلاب اسلامی دارد، تذکرهای
لازم را به نخبگان و مسئولان، چه بطور خصوصی و چه گاه به صورت عمومی، مطرح
می‌کنند. گاه نیز براساس وظایف، اقدامات لازم را انجام می‌دهند. امّا بطور
طبیعی و براساس وظایف تعریف شده، این نخبگان و مسئولان دوایر و ادارات و
وزارتخانه‌های مختلف هستند که بایستی منشأ اصلاحات انقلابی و اسلامی در
حوزة کاری خود باشند.
هر کس هر جا مسئولیت دارد بایستی همّتش اصلاح امور همان مسئولیت باشد. در
بین مسئولیتها، بعضی حوزه‌ها مهمترند و باید در اصلاح آنها جدیّت بیشتری
داشت؛ مثل وزارت امورخارجه که به پیشانی انقلاب اسلامی است.
برنامه‌های پنج ساله و سند چشم‌انداز بیست سالة نظام، جهت‌گیریهای کلی و
مقطعی و مواردی که باید اصلاح شوند و سمت و سوی این اصلاحات را بخوبی نشان
می‌دهد. پایبندی و اقدام در چارچوب این برنامه‌ها و سند، راه را برای رسیدن
سریع به اصلاحات واقعی هموار می‌کند.
حد و نحوة تذکّر ولیّ‌فقیه به مسئولان، برای رفع اشکالات
من به بخشى از دستگاههاى اجرایى و بعضى از مدیریتها اعتراض دارم و به آنها
ایراد مى‌گیرم. لزومى هم ندارد که آن ایراد و اعتراض، در مقابل چشم مردم و
با اطلاع افکار عمومى باشد. تا آن‌جایى که مى‌شود مسئولان و مدیران را
وادار و تشویق به کار کرد و اشکالات کار آنها را اصلاح نمود، این تذکرات و
هشدارها به آنها داده مى‌شود. البته اگر یک‌وقت انسان در مورد مسئولى به
جایى برسد که ببیند این مسئول نمى‌تواند، آن بحث دیگرى است؛ اما مسئولان
مشغول کارند و کارهاى خوبى هم انجام مى‌گیرد. در این خلال، برخى از
اقدامات، زحمات مسئولان را از بین مى‌برد؛ جلو این اقدامات هم باید گرفته
شود. مسئله گرانیهاى پى‌درپى در هفته‌هاى گذشته، یکى از همینهاست. یکى از
چیزهایى که یقیناً در سیاستهاى دولت و مسئولان نمى‌گنجد، همین سلسلة
گرانیهاست. من مى‌دانم مسئولان اجرایى هم از پیش آمدن چنین وضعى
ناراحت‌اند. بایستى دنبال کنند، جدّیت کنند، ما هم سفارش کرده‌ایم. رئیس
جمهور محترم، رئیس محترم قوّة قضائیه و دیگر مسئولان، اظهار نگرانى
کرده‌اند و اهتمام ورزیده‌اند و ما هم از آنها خواسته‌ایم مسائل را دنبال
کنند، ببینند به کجا منتهى مى‌شود. مراکز گوناگونى مجوّز بالا بردن قیمت
کالاها و خدمات را به دست مى‌آورند، فقط به بخش خودشان نگاه مى‌کنند و
مسائل کلى کشور را ندیده مى‌گیرند؛ نتیجه این مى‌شود. لازم است اِشراف و
نظارت بیشترى صورت گیرد. اشکالات وجود دارد، اما در مقابل کارهاى بزرگ و
مثبتى که در این کشور مى‌شود، این اشکالات نمى‌تواند کفة منفى را سنگین
کند. خیلى کار انجام مى‌گیرد و به فضل پروردگار خیلى کار هم انجام خواهد
گرفت.(224)
ضرورت اصلاح نخبگان و مسئولان
ما خود اوّلین مخاطبان این بیان هستیم که وظایف سنگینى هم داریم. پیغمبر
فرمود: «لا تصلح عوام هذه الامة الا بخواصها»؛ اصلاح تودة مردم، به‌اصلاح
زبدگان و نخبگان هر کشور و جامعه بستگى دارد. از پیغمبر پرسیدند زبدگان چه
کسانى هستند- «قیل یا رسول الله و ما خواص امتک؟»- فرمود: «خواص امتى
العلماء و الأمراء»؛ دانشمندان، روشنفکران، آگاهان، امرا و زمامداران، خواص
و نخبگان امّت‌اند.(225)
اصلاحِ مسئولان و نخبه‌ها
مردم ما به توفیق الهی، به هدایت الهی، به دستگیری الهی، مردم مؤمنی
هستند؛ هم آگاه‌اند، هم مؤمن‌اند، هم حاضر در صحنه‌اند، پایه‌رکاب‌اند در
هر جایی که لازم باشد. ماها باید خودمان را اصلاح کنیم. نخبگان و خواص
سیاسی بایستی مراقب کار خودشان، حرف زدن خودشان باشند؛ این خطاب به همة
نخبگان است، خطاب به یک طرفِ خاصی، جناح خاصی نیست. همه باید مراقب باشند.
همه بدانند این ملت، یک ملت یکپارچه است. احساسات این طرف را علیه آن طرف
تحریک کنند، آن یکی بیاید احساسات این طرف را علیه آن طرف تحریک کند، اینها
راه به جایی نمی‌برد. وقتی شما متحد بودید، وقتی شما همدل بودید، وقتی شما
احساس و ابراز اعتماد به کشورتان و نظامتان کردید، آن وقت این وسوسه‌های
خنّاسان بین‌المللی، این سیاستمداران ظالم، مداخله‌گر، دور از انسانیت،
دیگر اثری نخواهد کرد.(226)
منبع : nokhbeh313.ir
